W co grasz z innymi?
Na pewno znasz to z jakiś grupowych sytuacji. Jest jakiś problem do rozwiązania. Ktoś mówi to twoja wina, trzeba było wcześniej się tym zająć. Ktoś inny odpowiada: nie mogłem, bo zawsze robię rzeczy, których pozostali nie chcą i mam za dużo na głowie. Ktoś mówi, żeby przestać i nie męczyć już osoby, która nie wykonała zadania. Ktoś, że właśnie trzeba jej / pokazać jak źle wszystko wyszło.
To przykład jak działa trójkąt dramatyczny, w którym mamy osobę prześladującą, ofiarę i osobę ratującą. Osoba prześladująca to ta, która szuka winnych, chce na kimś wyładować własne emocje. Ofiara eksponuje swoją bezradność i nie bierze odpowiedzialności za wymyślenie rozwiązania. Natomiast osoba ratująca świetnie czuje się jako rozjemca / rozjemczyni, ktoś kto obroni ofiarę, nawet jej o to nie pytając.
Co powodują takie gry? Wzmacniają niedojrzałe relacje, ale są kuszące też, bo kiedy grasz dostajesz natychmiastową emocjonalną gratyfikację. Osoba prześladująca złości się na kogoś, widzi reakcję i czuje swoją sprawczość. Ofiara zatapia się w swojej bezradności i nie musi działać. Osoba ratująca czuje się potrzebna. Chcesz wywrzeć jakikolwiek efekt na innych. I wykorzystujesz arsenał jaki posiadasz. W jednej rozmowie możesz przyjmować po kolei różne role. I tak, każdy i każda z nas to robił i robi. Rzadziej lub częściej.
Niestety mało miejsca na partnerstwo jest w takich rozgrywkach.
Pytanie: co pomaga wyjść z błędnego koła?
Ofiara:
empatia (odzwierciedlenie i wskazanie na potrzeby)
zaproszenie do wzięcia odpowiedzialności i zwrócenie uwagi na sprawczość osoby
zaproszenie do brainstormingu
pytanie o pożądane rezultaty dla osoby
pytanie o to co działało dla osoby w innych sytuacjach
Osoba prześladująca:
empatia (odzwierciedlenie i wskazanie na potrzeby)
zachęcanie do proszenia o to, czego osoba potrzebuje
rozwijanie umiejętności negocjowania
zachęcanie do udzielania informacji zwrotnej (fakty, uczucia, potrzeby z poziomu JA)
odmawianie
Osoba ratująca:
empatia (odzwierciedlenie i wskazanie na potrzeby)
zachęcanie do pytania i słuchania, nie dawania rad i działania w czyimś imieniu
zachęcanie do pytania czy ktoś potrzebuje pomocy ratownika / czki
zachęcenie do dzielenia się motywacją do działania ratowniczego. Więcej na temat trójkąta dramatycznego przeczytacie tutaj: https://analiza-transakcyjna.pl/trojkat-wygrywajacy/